Αρχική σελίδα ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΦΡΟΝΤΙΔΑ Οι ικανότητες του εμβρύου

Οι ικανότητες του εμβρύου

Τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης οι μελλοντικοί γονείς αναρωτιούνται πώς θα είναι αυτό το παιδί που θα γεννηθεί και πώς οι ίδιοι θα μάθουν να είναι καλοί γονείς. Μια μεγάλη περίοδος προσαρμογής τους περιμένει, κατά τη διάρκεια της οποίας θα πρέπει να ανακαλύψουν την προσωπικότητα του παιδιού που θα γεννηθεί. Η αμοιβαία προσαρμογή μπορεί να αρχίσει ήδη από την ενδομήτρια ζωή γιατί το έμβρυο είναι προικισμένο με εκπληκτικές ικανότητες που το κάνουν να συμπεριφέρεται σαν ένα «πρόσωπο».

Το έμβρυο αντιδρά (αυξάνεται ο καρδιακός ρυθμός και οι κινήσεις) όταν ρίξουμε ένα δυνατό φως στα κοιλιακά τοιχώματα της μητέρας. Έχει αποδειχθεί επίσης ότι το έμβρυο από την 26η εβδομάδα της κύησης αντιλαμβάνεται τους ήχους. Έγιναν πειράματα κατά την διάρκεια των οποίων η μητέρα φορούσε μια κάσκα που την εμπόδιζε να ακούσει η ίδια. Το έμβρυο μπορούσε να ξεχωρίζει τους ήχους διαφορετικής συχνότητας. Όταν επαναλαμβανόταν ο ίδιος ήχος οι απαντήσεις ελαττωνόταν και έπαυαν. Ένας ήχος διαφορετικής συχνότητας προκαλούσε εκ νέου την εμφάνιση αντιδράσεων. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης το έμβρυο ακούει τη φωνή της μητέρας του και σ’ ένα μικρότερο βαθμό του πατέρα του. Έτσι στη γέννηση είναι ικανό να ξεχωρίσει τη φωνή της μητέρας του από εκείνη μιας ξένης γυναίκας. Είναι ικανό επίσης να ξεχωρίσει ένα μουσικό κομμάτι, το οποίο άκουγε κατ’ επανάληψη προς το τέλος της ενδομήτριας ζωής. Πολλές γυναίκες που τους άρεσε να ακούν μουσική κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουν παρατηρήσει ότι το μωρό ηρεμούσε στο άκουσμα μελωδίας γνωστής από την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Η γεύση υπάρχει επίσης από την ενδομήτρια ζωή. Παρατηρήθηκε ότι η ποσότητα του αμνιακού υγρού που καταπίνει το έμβρυο ποικίλει σε σχέση με τη γεύση του υγρού. Αυξάνεται με την τεχνητή προσθήκη μιας σακχαρώδους ουσίας και ελαττώνεται με την προσθήκη μιας ξινής ή πικρής ουσίας. Καταλαβαίνει επίσης τα απτικά ερεθίσματα και οι γονείς μπορούν να μεταδώσουν τα συναισθήματά τους χαϊδεύοντας την κοιλιά της μητέρας.

Κάθε παιδί γεννιέται με μια ιδιοσυγκρασία, με ένα ήδη προσχηματισμένο χαρακτήρα, ο οποίος βέβαια στη συνέχεια θα δεχθεί τις επιδράσεις του περιβάλλοντος. Υπάρχει μια στενή σχέση ανάμεσα στη δραστηριότητα του εμβρύου και τη συμπεριφορά του παιδιού που θα γεννηθεί. Ο τρόπος με τον οποίο το έμβρυο αντιδρά στα ερεθίσματα έχει σημασία. Άλλα αναπηδούν εύκολα με τον παραμικρό θόρυβο, είναι πιο δραστήρια με έντονες κινήσεις και άλλα περισσότερο παθητικά. Το έμβρυο περνάει από περιόδους ανάπαυσης – ύπνου σε περιόδους έντονης δραστηριότητας. Αυτές οι εναλλαγές έχουν συνήθως μικρή διάρκεια. Ορισμένα ακολουθούν τον ρυθμό της μητέρας τους, ενώ άλλα γίνονται περισσότερο δραστήρια το βράδυ όταν η μητέρα τους αναπαύεται και ακολουθούν το ακριβώς αντίθετο ωράριο. Όταν η μητέρα είναι δραστήρια το έμβρυο ηρεμεί και όταν η μητέρα ηρεμεί η δραστηριότητα του εμβρύου αυξάνεται.

Μπορούμε επίσης από τις κινήσεις του εμβρύου να διαγνώσουμε το άγχος και το stress της μητέρας. Μια υπερβολική δραστηριότητα ή μια πλήρης έλλειψη αντίδρασης στα εξωτερικά ερεθίσματα είναι σημάδια ανησυχητικά που δείχνουν ότι το έμβρυο συμμετέχει στην άσχημη ψυχολογική κατάσταση της μητέρας.

Το παιδί της επιθυμίας των γονέων είναι ένα παιδί φαντασιακό, ιδεατό. Είναι αποτέλεσμα της ονειροπόλησης και έχει σχέση με τους ίδιους τους γονείς και τα δικά τους παιδικά χρόνια. Το παιδί που θα γεννηθεί όμως είναι ένα παιδί που δεν συμπίπτει κατ’ ανάγκη με αυτό που έχουν οι γονείς στο μυαλό τους. Χρειάζεται μια προσπάθεια προσαρμογής και κατανόησης που μπορεί να αρχίσει ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης. Το να αναγνωρισθούν από νωρίς οι ιδιαιτερότητες και ο χαρακτήρας του παιδιού που θα γεννηθεί βοηθάει στη δημιουργία υγιών σχέσεων παιδιών - γονέων.

 

Ελένη Λαζαράτου
Παιδοψυχίατρος
Επίκ. Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
www.paidiatriki.gr

 

Ημερ/νία δημοσίευσης: 3 Απριλίου 2011

Διαβάστε επίσης...