Παρατηρείται σήμερα να συναντάμε παιδιά που από την πολύ μικρή ηλικία έχουν ένα πλούσιο λεξιλόγιο και μπορούμε να επικοινωνήσουμε μαζί τους με ιδιαίτερο τρόπο. Πολλές φορές ακόμη και στην ηλικία των τεσσάρων είναι άριστοι χρήστες της τεχνολογίας. Μας εκπλήσσει η ικανότητά τους να ρυθμίζουν το κινητό μας τηλέφωνο όταν εμείς δεν μπορούμε. Η χρήση του υπολογιστή τους φαίνεται παιχνιδάκι ενώ εμείς αφιερώσαμε ώρες σεμιναρίων για να τον μάθουμε.

Από την άλλη όμως απορούμε πως αυτά τα ίδια παιδιά δυσκολεύονται σε καθημερινές περιστάσεις, όπως:

• Δεν ξέρουν να ντυθούν ακόμη και στην ηλικία των πέντε.
• Δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν στην τουαλέτα.
• Τρομάζουν όταν βλέπουν λυμένα τα κορδόνια τους.
• Έχουν χάσει την αφή τους με ότι είναι φυσικό (το χώμα, την άμμο κτλ).
• Δεν πλησιάζουν να χαϊδέψουν ένα ζώο.
• Φοβούνται να πέσουν.
• Δεν αγγίζουν τα πάντα.
• Δε χρησιμοποιούν τα χέρια τους.
• Φοβούνται το ψαλίδι.
• Δεν κάνουν τσουλήθρα αν δεν αδειάσει τελείως από τα υπόλοιπα παιδιά.

Με λίγα λόγια, θα λέγαμε πως είναι πανέξυπνα για τα «δύσκολα», αλλά δεν τα καταφέρνουν στα «εύκολα».

Αναρωτιέται κανείς, γιατί συμβαίνει αυτό. Η αλήθεια είναι ότι οι σημερινοί γονείς έχουν ένα γεμάτο καθημερινό πρόγραμμα, εργάζονται συνήθως και οι δυο και δεν έχουν πολύ χρόνο. Θέλουν και πολύ συχνά αφιερώνουν το χρόνο που έχουν μαζί με τα παιδιά τους δημιουργικά, τους διαβάζουν βιβλία, παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια, πάνε βόλτες στο πάρκο.

Πόσο, όμως, δίνουν σημασία στα πιο απλά, αλλά σημαντικά πράγματα που πρέπει να μάθει ένα παιδί για να αυτοεξυπηρετείται; Πόσο είναι διατεθειμένοι να περιμένουν το παιδί τους μέχρι να φορέσει μόνο του τα παπούτσια του, πριν βιαστούν να το κάνουν εκείνοι, για «να τελειώνουμε»;

Είναι γεγονός, ότι ο χρόνος μας πιέζει όλους, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να μάθουν και να εξασκήσουν βασικές δεξιότητες και ότι το να μην τον έχουν, τελικά υποσκάπτει την αυτονομία τους και τις στοιχειώδεις ικανότητές τους να αυτοεξυπηρετούνται. Αν πάντοτε ντύνει το παιδί η μαμά, δεν θα μάθει ποτέ να ντύνεται μόνο του. Αν του λέμε πάντοτε να μην ακουμπάει τα χώματα για να μη λερωθεί, δεν θα εξοικειωθεί με αυτά και θα φοβάται την αίσθησή τους.

Μπορείτε να εξοικονομήσετε χρόνο από κάτι άλλο, λιγότερο σημαντικό, ώστε να έχετε τη δυνατότητα να περιμένετε υπομονετικά το παιδί σας να ετοιμαστεί μόνο του. Η επιτυχία του θα είναι πολύ σημαντική και θα το κάνει να νιώσει πολύ περήφανο για τον εαυτό του! Κάντε μια νέα αξιολόγηση για το τι είναι σημαντικό και τι όχι, με αυτή τη νέα οπτική.

Και φυσικά, θα μπορείτε να συνδυάσετε και το παιχνίδι. Έτσι, μπορείτε ένα βράδυ να του διαβάσετε ένα παραμύθι, ενώ το επόμενο να του μάθετε πώς να σερβίρει στο βραδινό τραπέζι.

Όταν πηγαίνετε στο πάρκο, αφήστε το να παίξει ελεύθερα και αν πέσει αφήστε το να σηκωθεί μόνο του. Δεν πειράζει αν κλάψει, ακόμη κι αν πονέσει λίγο. Μόνο έτσι θα γίνει πιο δυνατό. Μην τρομάζετε αν λερώνεται, γιατί πρέπει να λερωθεί για να μπορέσει να μάθει τον κόσμο αγγίζοντας. Απλώς θα βάλετε μετά τα ρούχα στο πλυντήριο, είναι τόσο απλό!

Δώστε του την ευκαιρία να γνωρίσει αλλά και να παίξει με τη φύση. Μπορεί να παίξει με το νερό, με τη λάσπη ακόμη και με τα έντομα. Έτσι θα τα μάθει καλύτερα. Δώστε του μικρές ευθύνες μέσα στο σπίτι, για παράδειγμα να φροντίσει τις γλάστρες στο μπαλκόνι. Πείτε του ότι είναι υπεύθυνο για τα προσωπικά του πράγματα.

Μη φοβηθείτε να του επιτρέψετε να χρησιμοποιήσει ψαλίδι αφού του το δείξετε, αρκεί να είστε κοντά του και να το προσέχετε διακριτικά.

Μη δίνετε σημασία όταν κλαίει και δυσανασχετεί όταν προσπαθεί να καταφέρει κάτι. Με ηρεμία δώστε του οδηγίες και εάν χρειάζεται, μια μικρή βοήθεια για να συνεχίσει μόνο του. Δώστε του όλο το χρόνο να προσπαθήσει δείχνοντας υπομονή και ότι δεν βιάζεστε. Ακόμη κι αν χρειαστούν αρκετές ημέρες, στο τέλος θα τα καταφέρει και θα είστε πολύ περήφανοι κι εσείς κι εκείνο!

Συνεργάστηκε η κα Μαρία Βουβούση, νηπιαγωγός, ΜΑ Management in Education.

Ημερ/νία δημοσίευσης: 10 Οκτωβρίου 2010