Ερ. Ο μικρός μου έχει κλείσει τα 2 αλλά με ανησυχεί ότι όταν παίζει με άλλα παιδάκια τα δαγκώνει! Εκείνα κλαίνε, εγώ νιώθω πολύ άσχημα, τον μαλώνω, αλλά εκείνος δε δείχνει να καταλαβαίνει. Είναι επιθετικός για κάποιο λόγο; Έχουμε κάνει κάτι λάθος; Πρέπει να τον απομακρύνω από τα άλλα παιδιά;

Απ. Στην ηλικία των 2 ετών τα παιδιά κάνουν κυρίως μοναχικό ή παράλληλο παιχνίδι. Συνήθως, παίζουν δίπλα σε παιδιά, αλλά δεν είναι εύκολο να παίζουν μαζί με άλλα παιδιά. Κυρίως όταν τους παίρνουν τα παιχνίδια τους θυμώνουν πολύ. Τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία όταν αναστατώνονται μπορεί ακόμα και να χτυπήσουν άλλα παιδάκια, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι προκαλούν πόνο. Από την δική σας πλευρά είναι πολύ σημαντικό να έχετε τον νου σας και όταν εκδηλωθεί μη επιθυμητή συμπεριφορά θα πρέπει να του πείτε ξεκάθαρα: «Μη δαγκώνεις» και να τον κατευθύνετε προς μια φιλικότερη συναναστροφή.

Μην παραλείπετε να τον παινεύετε κάθε φορά που τελειώνει το παιχνίδι χωρίς να εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά προς τα άλλα παιδιά. Ορίστε σταθερούς κανόνες, που θα τηρείτε με συνέπεια. Δώστε του εναλλακτικές δυνατότητες να διοχετεύσει την ενεργητικότητά του με θετικό τρόπο μέσα από σωματική άσκηση και παιχνίδι.

Προσέξτε μην ενθαρρύνετε στην οικογένειά σας επιθετικές συμπεριφορές. Αν οι γονείς π.χ. αποκαλούν το παιδί «μάγκα», μπορεί για το ίδιο αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να κλωτσάει για να κερδίσει την αποδοχή τους.

Μην ενοχοποιείτε το παιδί σας "ότι θα έχει εγκληματική συμπεριφορά στο μέλλον" και το τιμωρείτε π.χ. με ξύλο γιατί το παιδί θα θεωρήσει ότι η βία είναι ο κατάλληλος τρόπος αντιμετώπισης των ανθρώπων, όταν δεν του αρέσει η συμπεριφορά τους. Όταν το παιδί σας εκδηλώσει αντίστοιχη συμπεριφορά, απομακρύνετε το από τα άλλα παιδιά μέχρι να ηρεμήσει. Ξεκαθαρίστε ότι δεν υπάρχει αποδεκτή δικαιολογία, ακόμα και αν έχει δίκιο όταν προσπαθούν τα παιδιά μεταξύ τους να πονέσουν το ένα το άλλο.

Να είστε σταθεροί και συνεπείς κάθε φορά που παρεκτρέπεται. Να είστε θετικά παραδείγματα προς μίμηση. Μάθετε το παιδί σας να εκδηλώνει τα δύσκολα συναισθήματα του θυμού, της απογοήτευσης, της στεναχώριας, της απόγνωσης ειρηνικά, ώστε να αποκτήσει κρίση, αυτοπειθαρχία.

Αν δοκιμάσετε τα παραπάνω και η μη επιθυμητή συμπεριφορά γίνει καθημερινή και διαρκέσει εβδομάδες, απευθυνθείτε σε παιδίατρο και οικογενειακό θεραπευτή γιατί υπάρχει κίνδυνος να εγκατασταθούν στο παιδί προβλήματα συμπεριφοράς, κοινωνικής και συναισθηματικής φύσεως, με την πάροδο του χρόνου. Πολλές φορές η ύπαρξη ενός βιολογικού υπόβαθρου σε συνάρτηση με το είδος των σχέσεων που αναπτύσσονται μέσα στην οικογένεια, οδηγούν στην έκφραση έντασης στο παιδί που μπορεί να εκδηλωθεί και με επιθετικότητα. Διασφαλίστε μέσα στο σπίτι ένα κλίμα σταθερότητας, ασφάλειας, με την παράλληλη ύπαρξη πειθαρχίας που να βασίζεται στην αγάπη. Έτσι θα ευνοήσετε το παιδί ώστε να μάθει να εκφράζει τα συναισθήματά του με λόγια.

Απάντησε η κ. Μαρία Μαραγκοπούλου, Ψυχοθεραπεύτρια - Οικογενειακή Θεραπεύτρια - Κοινωνική Λειτουργός, MSc Κοινωνική Ψυχιατρική - Παιδοψυχιατρική, Ιατρική Σχολή Ιωαννίνων